1919 5 Syberyjska Dywizja Strzelców Polskich - przesyłka z Polski do żołnierza Dywizji na Syberii - karta pocztowa (austriacki formularz poczty polowej) datowana "Żbikowiec d.26 września.1919" wysłana z Nowego Sącza do Nowo Mikołajewska (Nowonikołajewska) do Stanisława Sławeckiego żołnierza II kompanii Samodzielnego Szwadronu Karabinów Maszynowych 5 Dywizji Strzelców Polskich; znaczek opłaty został zdjęty przez cenzora, który w jego miejscu postawił okrągły fioletowy stempelek cenzury krakowskiej "K3", w Warszawie kartę ocenzurowało wojsko - ośmiokątny czerwonofioletowy stempel "PRZEGLĄDANE PRZEZ WŁADZĘ WOJSKOWA"; korespondencja prywatna z Polski na Syberię wysyłana była najczęściej drogą morską przez Wielką Brytanię, Kanał Sueski, Indie do Władywostoku lub przez Francję, Stany Zjednoczone, Kanał Panamski do Władywostoku; przesyłki adresowane do żołnierzy tej jednostki wysłane z Polski należą do wyjątkowo rzadkich walorów; minimalnie słabszy stan zachowania; gwarancja Księski, gwarancja z opisem "Znaczek zdjęty przez cenzora" Schmutz.

5 Dywizja powstała w styczniu 1919, centralnym miejscem koncentracji oddziałów, a także "polską metropolią" na Syberii został Nowo Mikołajewsk, Dywizja od początku włącza się do walki z oddziałami komunistycznymi, wspomagając rosyjskie wojska kontrrewolucyjne admirała Kołczaka, Korpus Czechosłowacki i interwencyjne wojska Alianckie; jej głównym zadaniem było utrzymanie strategicznej Kolei Transsyberyjskiej na odcinku 1000 km (od Nowo Mikołajewska na wschód); 5.XII.1919 ostatnie polskie oddziały opuszczają miasto osłaniając odwrót sił antybolszewickich, tocząc ciężkie walki; dnia 10.I.1920 po zdradzie Korpusu Czechosłowackiego, bolszewicy otaczają dywizję, zmuszając ją do kapitulacji w okolicach stacji Klukwiennaja; większość żołnierzy trafia do niewoli; około tysiąca oficerów i żołnierzy przebija się do Irkucka, a stamtąd przez Harbin docierają na wybrzeże Morza Japońskiego; w sumie blisko 1300 żołnierzy i 300 osób cywilnych (w tym weterani Powstania Styczniowego) na pokładzie brytyjskiego parowca "Jaroslaw" - przeznaczonego do przewozu 400 osób!!! po blisko 3-miesięcznej podróży morskiej przez Nagasaki, Hong Kong, Ocean Indyjski, Morze Czerwone, Kanał Sueski i Gibraltar dociera 1.VII.1920 do Gdańska; większość zgłasza się oni do walki z bolszewikami, sformowano z nich batalion strzelców i Legię Oficerską, które rozrosły się do rozmiarów Brygady Syberyjskiej, 8.VIII wyruszyła ona na front bolszewicki.

1919 OBRONA LWOWA - formularz poczty polowej datowany 22.III, wysłany 24.III za pośrednictwem Poczty Polowej nr.12 ze Lwowa do Ostrowa Łomżyńskiego w okresie najcięższych walk z Ukraińcami, gdy połączenie z resztą kraju utrzymywano wyłącznie poprzez linię kolejową Lwów - Przemyśl, która w wyniku ofensywy ukraińskiej rozpoczętej w początkach marca została 11.III w kilku miejscach przerwana i Lwów znalazł się w okrążeniu; oddziały pod dowództwem gen.Iwaszkiewicza idące z odsieczą broniącemu się miastu po 10 dniach 20.III wyparły Ukraińców i odblokowały linię kolejową; pieczęć formacyjna z orłem "DOWÓDZTWO I BATALIONU 36 p.p. W.P", kasownik odbiorczy OSTROW z usuniętym niemieckim napisem GOUV.LOMZA (nawias pozostał) z 29.III, dodatkowo stempelek CENZUROWANO; 36 pułk piechoty Legii Akademickiej sformowany z młodzieży akademickiej uczelni warszawskich, wyrąbał sobie bagnetami drogę do oblężonego Lwowa, gdzie wkroczył 10.I witany entuzjastycznie przez mieszkańców miasta; ciekawy walor w bardzo dobrym stanie zachowania; gwarancja Schmutz.

1919 "PAMIĄTKA PRZEJAZDU WOJSK POLSKICH Z FRANCJI PRZEZ OSTRÓW ROKU 1919" - widokówka z okolicznościowym nadrukiem, treść napisana po francusku, adresowana do Paryża; bardzo rzadki walor w dobrym stanie zachowania (karta pionowo zgięta).

Karta upamiętnia przybycie oddziałów "Błękitnej Armii" generała Józefa Hallera z Francji do Polski; oficjalne powitanie polskich żołnierzy na polskiej ziemi nastąpiło 18.04.1919 na dworcu kolejowym w Ostrowie Wielkopolskim, generała Hallera witano tam uroczyście dwa dni później - 20.04.1919.

1919 Brytyjska Misja Wojskowa w Polsce, list do Londynu z okrągłą czerwoną pieczątką "COMMISSION FOR SUPPLY & RELIEF OF POLAND/British Section", na odwrocie fioletowy w ramce stempel "Supreme Economic Council BRITISH DEPT. RECEIVED" z datą "30 OCT 1919" (30.X), na froncie czerwony wirnik nadawczy dla przesyłek urzędowych "LONDON E.C./OFFICIAL PAID" z datą "NOV 4" (4.XI) i owalny fioletowy stempelek "WAR TRADE INTELLIGENCE DEPT. RECEIVED" z tą samą datą;

Brytyjska Misja Wojskowa w Polsce została powołana przez rząd Brytyjski dla udzielania wsparcia wojskowego i materiałowego w okresie kształtowania państwowości Polski i w trakcie toczonych na praktycznie wszystkich granicach walk; funkcjonowała ona równolegle i we współpracy ze znacznie większą Misją Francuską; jej działania miały wywiadowczy i czasem zakulisowy charakter (np. próba mediacji między Polską, a ukraińskim rządem Petlury), zabezpieczała też kanały dostaw morskich przez swoje przedstawicielstwo w Gdańsku; trudno o polską literaturę szczegółowo omawiającą temat, a materiał filatelistyczny dokumentujący jej działalność jest niezwykle skąpy; szefem Misji w najcięższym dla Polski okresie był gen.Adrian Carton de Wiart - James Bond tamtych czasów - wielki przyjaciel Polaków i Polski; bardzo rzadki walor w doskonałym stanie zachowania; gwarancja.

1919 wojna polsko-sowiecka, patriotyczny formularz wysłany 19/10 ze Zbaraża do Lwowa, datownik nadawczy "POCZTA POLOWA WP 12" z wyróżnikiem "a"; jednowierszowa pieczęć formacyjna z dopisanym numerem "5" "Pułk Artylerii Polowej"; dekoracyjny walor w bardzo dobrym stanie zachowania; sygnowano "ZE ZBIORU W.Dziulikowskiego".

1919 walki nad Dźwiną i na Łotwie, widokówka datowana "1/XII 919" wysłana za pośrednictwem poczty polowej nr.20 do miejscowości Męcina, dwuobrączkowy gumowy datownik nadawczy "POCZTA POLOWA *No20*" z miejscem na dopisanie daty, dwuwierszowa w ramce pieczęć formacyjna "DOWÓDZTWO I DYWIZYONU 3-go Pułku Artyleryi Polowej" z parafką cenzora, rzadko spotykany stempelek "CENZUROWANO" w ramce; 3 Pułk Artylerii Polowej po wcześniejszych walkach o wyzwolenie Wilna, później Mińska i Bobrujska, zimę 1919 (X-XII) spędził w składzie 3 Dywizji Piechoty Legionów nad Dźwiną (od Dyneburga po Druję), uczestnicząc w walkach pozycyjnych, żołnierze jednostki brali czynny udział w wypadach "za rzekę" nękając nieprzyjaciela (Rosjan) i zadając mu ciężkie straty; ofensywa na Łotwie rozpoczęła się 3.I.1920 roku atakiem na Dyneburg; dekoracyjny walor w bardzo dobrym stanie zachowania; gwarancja.

1919 list wysłany 8.5.19 z 2. pułku strzelców podolskich (z frontu w rejonie Lwowa) do Krakowa, stempel FRONTOWA POCZTA POLOWA * No 22 * z wyróżnikiem a, stempel formacyjny z orłem Dowództwo 2 Pułku Strzelców Podolskich.

1919 list z głównej poczty polowej w Warszawie 13.11.19 do dyrektora szkoły handlowej w Lublinie, list na odwrocie posiada rzadki stempel "SZTAB DOWÓD. WOJSK POLSKICH WE WSCH. ROSJI", list prawdopodobnie przywieziony do Warszawy i stąd wysłany, stempel ten opisany w PZP jako znany z jednej przesyłki z Barnaułu do Krakowa wysłanego 15.8.19.

1920 Zaślubiny Polski z morzem - wydanie Armii gen. Hallera; z inicjatywy szefa Wydziału Oświaty i Kultury Dowództwa Frontu Pomorskiego ppłk. Mariana Dienstl - Dąbrowy, dla upamiętnienia objęcia przez Polskę tzw. korytarza z miastem Puck, zaopatrzono w nadruk typograficzny "Nad / Polskim / Morzem / Puck / 10.II.1920" trzy niemieckie znaczki (nakład 700 szt., Fi.3000.-); na każdym z nich charakterystyczna usterka nadruku - przerwa w "d", wartość 25 fen. jak zawsze z nadrukiem w położeniu odwróconym, gwarancja Ćwiertnia.

1920 telegram nadany 7.10.20 z Sekcji Szyfrowej Naczelnego Dowództwa (stacja nr 5) do Oddziału II (wywiad) Dowództwa 6. Armii w Tarnopolu, z treści można się domyśleć ze dotyczy 12. Dywizji Piechoty, reszta zaszyfrowana, unikalny dokument ze względu na szyfrowanie treści!

1920 wojna polsko-sowiecka, widokówka datowana 27/VII wysłana z okolic Tarnopola do Szczawnicy, okrągła pieczęć formacyjna "Dtwo BAONU WARTOWNICZEGO 2/IV"; dobry stan zachowania.

1920 kartka pocztowa wysłana 24.1.20 z Francuskiej Misji Wojskowej w Warszawie do Francji, datownik poczty polowej 311 obsługujacej Francuska Misje w Warszawie oraz częściowo odbity stempel formacyjny z orłem "COMPA... * LE CAPITA...".

1920 NACZELNE DOWÓDZTWO WOJSKA POLSKIEGO W WARSZAWIE, FRONTOWA POCZTA POLOWA 53 i POCZTA POLOWA 53 na rewersach nadawczych; na dole list złożony w Kancelarii Ministerstwa Spraw Wojskowych - stempel pomocniczy "OTRZYMANO z 13.IX"; dnia 15.LIST.1920 dokumenty wysłano do Dowództwa Kompanii Roboczej - stempel pomocniczy "WYSŁANO z 15.XI"; kilka adnotacji kredkami i ostatecznie zwrócony - stempel pomocniczy "ZWROT do...." z ręcznym wpisem MSW, na koniec stempel pomocniczy "DORĘCZONO z 2.XII" i kancelaryjna pieczęć odbiorcza "MINISTERSTWO SPRAW WOJSKOWYCH / Dep.II Sekcja Spraw Kolejowych" z wpisanym ręcznie numerem dziennika odbiorczego 10825; datownik Poczty Polowej 53 i pięć stempli pomocniczych na jednym liście, niespotykane; walory w dobrym stanie zachowania; na karcie albumowej.

1920 pocztówka pisana z Warszawy 3.02.20 do Płocka, datownik głównej poczty polowej w Warszawie "FR. GŁ.POCZTA POLOWA I".

1920 telegram wysłany 17.6.20 w czasie ciężkich walk odwrotowych do dowództwa 6 Armii z Dowództwa Sztabu Generalnego w sprawie odesłania 3 plutonów marszowych dla 5. Pułku Artylerii Polowej, z tyłu stempel odbiorczy "DOWÓDZTWO 6.ARMJI / Oddział I. Organizacyjny", adnotacja "Skierować do 13 dyw. zawiadomienie Dąbrowskiego 17/6 podpis".

1921 list polecony z frontowej poczty polowej nr 23 do szkoły podoficerskiej, wezwanie do odbioru listu z Ameryki.

1921 polecona kartka z frontowej poczty polowej nr 23 8.VIII.21 do 23 p.p.

1921 karta polecona z poczty polowej nr 23 23.IX.21 do Dowództwa 2/19 Kompanii Saperów, formularz wezwania do odbioru listu z Ameryki. ślady po archiwizacji poza tym stan karty bardzo dobry.

1921 prywatne wydanie znaczków okupacyjnych dla Zachodniej Ukrainy - przedruk na znaczkach ukraińskich, z orłem, i nominałem w polskiej walucie, kompletna seria na wycinkach z rzadkim datownikiem ВИННИЦА.

1921 Litwa Środkowa, kartka wysłana 22.3.21 z linii demarkacyjnej polsko-litewskiej z III. baonu 4. pułku piechoty Legionów do Warszawy, datownik POCZTA POLOWA / No 26.

1921 kartka wysłana 16.2.21 z Baranowicz na Litwie ze szpitala koni 11. Dywizji Piechoty do Doliny w Małopolsce, datownik "POCZTA POLOWA No 30", pieczęć formacyjna "Dowództwo Szpitala koni / 11. Dyw. Piech.".

1922 kartka wysłana z poczty polowej nr 32 16.X.22 do Lwowa, stempel cenzury wojskowej "CENZUROWANE / komp. sztab. 12 Dyw. p.".

21916 list wysłany z poczty etapowej Nowoaleksandrya do Wiednia ze stemplem formacyjnym "Militärische Brückenbeu.... / Nowo - Aleksandrya.".