The new auction will start soon
Back

Description

1941-44 zestaw 3 unikalnych radiogramów POLSKA-SZWAJCARIA-ANGLIA - wymiana korespondencji przez prywatnych pośredników, pomimo (początkowo) zakazu dotyczącego prowadzenia przez polskich żołnierzy w Wielkiej Brytanii korespondencji z okupowanym krajem, próbowano za pośrednictwem osób ze Szwajcarii nawiązać taką łączność; w 1942 roku taka wymiana została dopuszczona, ale kandydatów na pośredników musiała zatwierdzić komórka wywiadu brytyjskiego MI12; pośrednicy otrzymywali korespondencję z Anglii do Polski i z Polski do Anglii, przekazywanie dalej oryginalnych przesyłek było ściśle zakazane; jedną z około stu takich osób była Janina Turczyńska, znana śpiewaczka operowa (sopranistka), żona Józefa Turczyńskiego wybitnego pianisty, nauczyciela (m.in.: Witolda Małcużyńskiego, Henryka Sztompki, Stanisława Szpinalskiego, Maryli Jonasówny, Marii Wiłkomirskiej, Haliny Czerny-Stefańskiej), jurora Międzynarodowych Konkursów Chopinowskich w Warszawie (1927, 1932 i 1937); wybuch II wojny światowej zastał Turczyńskich w Morges u Paderewskiego; dzięki wstawiennictwu mistrza, zaczęli występować w Szwajcarii; radiogramy dotyczą informacji dla płk.Stanisława Arczyńskiego o jego żonie Zofii przebywającej w okupowanej Polsce, był on od 1936 był komendantem Wyższej Szkoły Inżynierii w Warszawie, a po Wojnie Obronnej 1939 przedostał się do Francji, pełnił tam funkcję komendanta polskiego Centrum Wyszkolenia Saperów w Angres, po upadku Francji ewakuował się do Wielkiej Brytanii, gdzie był dowódcą saperów w sztabie Najwyższego Wodza:

pierwszy radiogram na formularzu o zielonej dekoracyjnej winecie o sygnaturze "Aug.1940" nadany 30.1 z Morges w Szwajcarii na adres kodowy "PO Box 260 London EC1"- obsługujący polskie jednostki w Anglii, datowniki odbiorcze: okrągły "CABLE AND WIRELESS LIMITED CENTRAL STATION -1 FEB 1941", owalne "C.& W.LTD, okrągły "CENTRAL TELEGRAPH OFFICE", stempelek cenzury "PASSED BY CENSOR No.2327"; dodatkowe stempelki: HBB, 0099, "ES 776";

drugi na formularzu o czerwonej dekoracyjnej winecie o sygnaturze "Sept.1941" nadany z Zermatt w Szwajcarii do Dundee, datownik odbiorczy "DUNDEE 21 AUG 42";

trzeci na zielonym papierze o sygnaturze "Sept.1943" nadany z Morges w Szwajcarii do Londynu, okrągły datownik odbiorczy "C.& W.LTD CENTRAL STATION 14 MAY 1944", stempelek cenzury "PASSED BY CENSOR No.2411"; Przemysław Drzewiecki w książce "Armia Polska generała Andersa w ZSRR 1941-1942 w dokumentacji historyczno-pocztowej" na s.141 pokazuje podobny dokument wysłany z Kujbyszewa, a więc z pewnością rzadszy, pisząc: "Czasem w celu uzyskania szybkiej pomocy, nadawano do władz polskich w Wielkiej Brytanii informacje za pomocą radiogramu. Poniżej przedstawiony jest jedyny znany tego rodzaju dokument zachowany do naszych czasów, nadany z Ambasady polskiej (w Kujbyszewie) - dotyczący losów polskiej rodziny wojskowej w Związku Sowieckim.".

Lot # 39675

Auction 101
Close: Auction is closed
Current price: 6 000 PLN
Catalog:
Category: WW2 military postage
 
Number of bids: 0 Bid history
Back